مفهوم مراکز تجاری:

مرکز تجاری به محلی سرپوشیده و یا رو باز اطلاق میگردد که تعدادی فروشگاه را شامل گردیده که این فروشگاها می توانند از یک یا صنف مختلف تشکیل گردد.این محل کانون دادوستد بوده و ارتباط مستقیم بین عرضه و تقاضا را برقرار میکند .

از نظر علم اقتصاد بازار عبارت است از محل معین ویا افرادی که برای خرید و فروش جنس معین با یکدیگر تماس پیدا کرده و در نتیجه مبادلات آنها در زمان معین و به قیمت و به وقت معین انجام میگیرد .پس از پیدایش تمدن و قبل رایج شدن پول مبادله کالا به صورت پایاپای صورت میگرفت و به تدریج با افزایش حجم تولیدات و توسعه مبادلات و گسترش روابط اجتماعی و اقتصادی پیشرفت نمود و مبادلات با پول رایج شد .برای به وجود آمدن هر بازار باید چهار عامل وجود داشته باشد :مصرف کننده یا تقاضا دهنده ،تولید کنندگان ،توزیع کنند گان ،ومصرف کنندگان ،برای اینکه توزیع کنندگان بتوانند تولیدات خود را در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند نیاز به وجود اماکنی داشتند و بدین ترتیب مراکزی برای عرضه کالا و رفع احتیاجات عموم احداث شدند

تاریخچه مراکز تجاری:

تجارت در ابتدا به صورت دست فروشان و دوره گردان صورت میگرفت .با تکامل فعالیت های تولیدی ،تجارت رونق یافت و بزرگترین اختراع دوران قدیم "ارابه"اختراع گردید.در آغاز با به دلیل وضع اقتصادی ضعیف اجتماعات ،تجارت به صورت یک بار در هفته (چهارشنبه بازار )بود و به مرور به تکامل سیستم های اقتصادی و تولیدی در هر یک از دوره های تاریخ و بهبود اقتصاد نسبت به دوره قبل تجارت شکل مستقر و پایداری گرفت .بتدریج با ازدیاد حجم و توسعه مبادله از یک سو و رشد روستای اولیه از سوی دیگر ،مراکزی برای رفع نیازهای عمومی به وجود آمد .این مراکز در روستاهای اولیه به صورت انبار کالا بوده و مبادله کالا نیز در مجاورت این انبارها صورت میگرفت .

رفته رفته برخی از روستاها به علت برخورداری از موقعیت جغرافیایی خاص و یا جمعیت بیشتر به صورت مراکز خدماتی و تجاری روستاهای اطراف درآیند.چنین به نظر می رسد که این مراکز خدماتی به صورت میدانهای ساده در مجاورت انبار های اصلی و یا انبار ها بوده اند .این میدانها تا حدی مشابه جمعه بازار هایی است که امروزه در برخی از روستاها تشکلیل میشود .با توجه به نقشه شهرهای قدیمی متوجه میشویم که بازار معمولا در نقاطی به وجود می آمد که در ارتباط شدید با تولید کنندگان و مصرف کنندگان بوده است .بازار معمولا نزدیک قصر حکام در ارتباط با محیط خارج به وجود آمدند ،این وضع را میتوان در بیشتر شهرها مشاهده نمود .

اولین مرکز تجاری در ایران عنوان بازار به عنوان نهادی اقتصادی -شهری در دوره ساسانیان در شهرهای بازرگانی -تولیدی شکل گرفت .واژه بازار بسیار کهن است و به معنی محل جدید و فروش و عرضه کالاست .بازار در فارسی میانه به صورت واژه و یا ترکیب های مانند وازارگ (بازاری)و وازرگان (بازراگان )به کار می رفته است .

بر پایه اطلاعات موجود از اواخر قرن اول هجری به بعد در بسیاری از شهرها بازار دائمی وجود داشته است.هر نوع کالای معین در محلی عرضه میشده است هسته اولیه اغلب بازارهای واقع در شهرها در حوالی یکی از پرترددترین دروازه های تشکیل میشد.

احداث اولین مرکز تجاری به مفهوم امروزی در ایتالیا به سال 110 میلادی در زمان امپراتوری تروژان باز میگردد .دراین سال برده یونانی مرکزی خرید مجاور میدان عمومی شهر رم بنا نمود و در آن حجره ها به صورت ردیفی استقرار یافته و دارای سیستم تهویه بوده است .در قرون وسطی بازارهای خیابانی لندن ،بازراچه های بلژیک و بازراهای خاورمیانه شکل گرفت.بعد از جنگ جهانی دوم با حرکت و اسکان مردم در حومه شهرها مراکز تجاری نیز به این مکانها انتقال یافت که هدف از آنها در دسترس بودن مشتریان بود تا امروز نیز ادامه یافنه است .